Moneta z serii:
Zabytki Rzeczypospolitej - Krzeszów
Na monetach pokazano przede wszystkim późnobarokową
fasadę kościoła, wraz z ozdabiającymi ją rzeźbami autorstwa
Ferdynanda Maksymiliana Brokoffa. Podkreślono tym samym
piękno i rozmach sakralnej architektury oraz intensywność
barokowych zdobień. Szczególnie wyeksponowana została
Immaculata, piaskowa rzeźba przedstawiająca Najświętszą
Marię Niepokalaną, patronkę kościoła, co stanowi oczywiste
nawiązanie do średniowiecznego obrazu w ołtarzu głównym.
Krzeszów - wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra.
Kościół i klasztor cystersów w Krzeszowie zaliczane są do najpiękniejszych i najcenniejszych zabytków architektury barokowej na Śląsku. Jako ważne miejsce kultu oraz ośrodek życia religijnego Krzeszów ma długą historię. Już w połowie XIII w. zostali tu osadzeni benedyktyni, zaś pod koniec tego samego stulecia – dzięki fundacji księcia jaworskiego, Bolka I Surowego – do powstającego klasztoru sprowadzono cystersów z nieodległego Henrykowa.
Dzięki nadaniom książęcym cystersi weszli w posiadanie obszernych dóbr ziemskich, w skład których – w okresie
najlepszej koniunktury – wchodziło kilkadziesiąt wsi oraz dwa miasta, Chełmsko i Lubawka. Opactwo cystersów
szczególny rozkwit przeżywało w drugiej połowie XVI i w XVII w., kiedy to – po zniszczeniu w okresie wojen husyckich
– mnichom udało się odzyskać utracone dobra i odbudować gospodarkę. Klasztor ponownie stał się centrum życia religijnego, a w kościele powstało mauzoleum książąt świdnicko-jaworskich. Po wojnach śląskich, w 1741 r. Krzeszów znalazł się na terytorium państwa pruskiego, co wiązało się ze stopniową utratą dawnego znaczenia. W 1810 r. na mocy edyktu króla pruskiego – Fryderyka III – nastąpiła kasata klasztoru i przejęcie jego dóbr przez państwo.
Po pierwszej wojnie światowej w opustoszałym klasztorze zamieszkali benedyktyni, a ich konwentowi przywrócono rangę opactwa; podczas drugiej wojny światowej klasztor został ponownie zlikwidowany, a jego budynki były wykorzystywane przez władze III Rzeszy – głównie jako obóz przejściowy lub miejsce odosobnienia. Pod koniec wojny ukryto tam zbiory berlińskiej Biblioteki Pruskiej, które po wkroczeniu na Śląsk oddziałów Armii Czerwonej zostały przejęte przez władze polskie i zdeponowane w Krakowie, w Bibliotece Jagiellońskiej.
Po Po wojnie w klasztorze osiedliły się siostry benedyktynki ze Lwowa, a w 1970 r. do Krzeszowa powrócili cystersi.
Dzisiejsza Świątynia Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie, wybudowana w pierwszej połowie XVIII w., oceniana jest jako
jedno z najbardziej znanych i najpiękniejszych miejsc kultu religijnego na Śląsku – przede wszystkim za sprawą obrazu Matki Boskiej Łaskawej, znajdującego się w ołtarzu głównym. Obraz ten, namalowany temperą na modrzewiowej desce, jest też z pewnością najcenniejszym i najsłynniejszym zabytkiem Krzeszowa; to najstarszy, bo trzynastowieczny, wizerunek Matki Boskiej na ziemiach dzisiejszej Polski (i jeden z najstarszych w Europie). W 1997 r. papież Jan Paweł II dokonał uroczystej koronacji obrazu, zaś w roku następnym podniósł krzeszowską świątynię do godności bazyliki mniejszej.
Cysterski zespół klasztorny, wraz ze stojącym obok kościołem św. Józefa pochodzącym z drugiej połowy XVII w., tzw. domem gościnnym opata, oraz budynkami pomocniczymi tworzą unikalny kompleks architektoniczny, któremu bez wątpienia przypisać można europejską rangę. Poszczególne budynki tworzą bowiem harmonijną stylistycznie, a zarazem bardzo funkcjonalną całość.
źródło: wikipedia